Gwara Lubawska

absznyt - oflis, oblina
absztyfikant - kawaler
aceni - waćpani
alasz - denaturat
ancug - ubranie
antaba - klamka
antlager - pomocnik
apem - otwarte
aprychtówka - wyrówniarka
arbajt - praca
arendarz - dzierżawca
auf - na lewo
baczyć - pilnować
badejki - kąpielówki
badować - kompać się
badownia - kąpielisko
badówki - kąpielówki
badziewie - patałajstwo
bajtle - dzieci
balia - wanna
bałda - fałda
bałek - belka, drążek
bana - dworzec kolejowy
banoza - stacja kolejowa
bantżaga - piła taśmowa
baraka - remiza strażacka
barchan - flanela
bazwierz - fryzjer
benderka - snopowiązałka
bigiel - wieszak
biksa - puszka
biljet - bilet kolejowy
bindfode - sznurek (dratwa)
biszung - stromy nasyp przy torach kolejowych
blat - płyta wierzchnia stołu
blutka - salceson
bogać tam - zwątpienie
bolec - śruba
bombony - cukierki
brantmur - fundament
brechsztanga - tom
brejtka - prymitywna młocarnia
brółttasza - chlebak
bryftryger - listonosz
bryle - okulary
brymza - hamulec
bubu - zimno
bugaj - placek ziemniaczany
burka - kurtka
bylem - byliśmy
cacka - sitko do mleka
carga - element drewniany do okna
cejtung - gazeta
centerfuga - urządzenie do oddzielania śmietany z mleka
chałat - długi płaszcz noszony przez żydów
chały - ciuchy
chechłać - prać
chiba niesposób - niemożliwe
chichuł - wiatr
chochla - nalewka
choćta - chodźcie
chofnal - gwóźdż kowalski do podkowy
chować - hodować
chrępel - kręgosłup
chryja - awantura
chrystek - okrągły piecyk
cięgiem - ciągle (bez przerwy)
cigęć - cień
citon - kot
cug - pociąg
cyferblat - tarcza zegara
cyngiel - język spustowy
cypek - dziobek od czajnika
ćmuchać - jeść
data - dacie
daufmaszyna - maszyna parowa do prac polowych np.do młócenia
dawa - damy
deka - koc
dekel - przykrywka
deleja - plotkara
deska - kurtka
dinks - pokrętło
do dom - do domu
dom - damy
donder - osoba wiecznie niezadowolona
durch - stale
drabka - drabina
drapaka - miotła do zmiatania
draszować - jeść
drauba - korba do wierteł
drejfus - potrójne metalowe kopyto do naprawy butów
drejować - toczyć
drekslarka - tokarka do drewna
dreszmaszyna - maszyna do młucenia zboża(młockarnia)
drewutnia - pomieszczenie do drzewa
drwionki - drzwi
drybus - drewniany pojemnik na wodę
dubelt - podwójny
durch - wciąż
durszlak - sito (cedzak)
dycht - do końca
dychtownie - szykownie, elegancko
dzie - gdzie
dziewki - dziewczyny
dźwierze - drzwi
ejwoj - tutaj
eno - tylko
fach - zawód
facjatka - balkon (wnęka )
fajerki - kręgi od pieca
fajftabak - tabaka do fajki
falatry - placki smażone na piecu
fanga - cios
faryna - cukier
fatko - szybko
fefernuski - cukierki
fejn - ładnie
feksować - cwaniakować wymądrzac się
ferkarta - bilet kolejowy
fertig - gotowe
>fertykuł - szafka
ferzinkiel - poszerzenie otworu na zewnątrz
fierana - firana
flama - płomień
flaszka - butelka
fliza - płyta chodnikowa
fojerkasa - ubezpieczalnia od ognia
folgować - zwalniać opóźniać
folguma - koło z oponą
forcier - szpikulec
frisztyk - śniadanie
fucht - dojście powietrza (przewiew)
fuchtel - wialnia do zboża
fuciek - błąd
funt - 0,5 kg
funtsztyk - odważnik
furmanka - powóz konny
furziść - z drogi (zrobić przejście)
fusbank - niski stołeczek (krzesło)
futer - jedzenie (pasza)
futrować - karmić, żywić (zwierzęta)
fyjderkasta - piórnik
fyrtel - wyznaczony (ograniczony) rejon
gacie - kalesony
gafle - widły do ziemniaków
galant - duży
galańcie - dużo
gałgan - rozrabiaka, urwis
gancegal - obojętnie
gancpomada - obojętnie
ganek - weranda
gardina - firana
gater - trak do cięcia drewna
gazlampa - lampa gazowa
gazmaska - maska gazowa
gipsdeka - sufit
gira - noga
giskan - konewka
glanc - połysk
glanc - polewa, lukier np.na pączku
glaska - szklanka (filiżanka)
glaspapier - papier ścierny
gleszyć - wróżyć, przewidywać
glónek - kromka chleba
góra - strych (poddasze)
graca - motyka
graczka - haczka
grapa - duży garnek
grapka - mały garnek
gryf - uchwyt
gryfel - rysik służył do pisania na tabliczkach
grymka - czapka
gryz - kasza manna
gutalina - pasta do butów
haferfloki - płatki owsiane, zacierki
hantlager - pomocnik murarski
haśtyś - gwałtownie
hyklowanie - szydełkowanie
ino - tylko
iść na szaber - iść coś ukraść
izba - pokój
je - jest
jenaczy - inaczej
jermark - jarmark
ji - jej
jizusgrejter - lizus, obłudny człowiek
jo - tak
kabel - przewód elektryczny
kacenjamer - kocia muzyka
kachle - elementy pieca kaflowego (kafle)
kajet - zeszyt
kalk - wapno
kamasze - buty
kanka (kana) - pojemnik (bańka) na mleko
kant - krawędż
kapkę - odrobinę (troszeczkę)
kapkie - trochę
kara - taczka
kartke - kartkę
kartong - karton
kastka - skrzynka
kastrolka - garnek
katana - burka, wdzianko,(kurtka)
kerat - pług z jedną skibą
kereja - sutanna, długa suknia
kesel - kocioł
keta - łańcuch
ketenszpaner - naciąg łańcucha przy rowerze
kfampa - gęsta zupa
kiecka - suknia
kiele - obok, przy
kierówka - halka
kietować (ryglować) - zamykać drzwi na klucz
kindersztuba - pokój dziecinny
kipka - taca do pieniędzy
kisać - rosnąć (np. ciasto)
kisiok - źrebak
kiżenka - maselnica przyrząd do robienia masła
klaftry - miara objętości torfu
kli - gorąco
klumpy - buty z drewnianymi spodami
kłaki - włosy
knap - w sam raz, akurat
knowie - pęk kłosów,(mniej niż snopek)
knybel - kij
knyf - zdolność do czegoś
koder - ścierka
koderbal - potańcówka (bal)
koło - rower
komora - spiżarnia
konzulka - nocny stolik
kopal - pas wojskowy
kopońka - misa do wyrabiania ciasta na chleb
kormony - ubrania
korzystom - korzystam
kosior - przyrząd do mieszania węgla w piecu
kosztur - hak do mieszania w palenisku
koza - piecyk na węgiel okrągły (1 otwór)
kragel - sprężynarka do spulchniania gleby
kranc - koło zębate
krapa - motyka
krejeżaga - piła tarczowa
kręfy - padaczka
krojcchaka - kilof
kropaki - buty z cholewami
kropaki - długie buty
kruż - doniczka
krypa - koryto dla krów
krypel - chory człowiek
krystek - piecyk żeliwny na węgiel (prostokątny) 2 otwory
krysztrymfe - podkolanówki
kryzel - bąk
kryzowaty - czlowiek z kręconymi włosami
kse - na prawo
ksiunc - ksiądz
kubaba - ziele angielskie
kubeł - wiadro
kuch - ciasto drożdżowe
kucher - kucharka
kuchnia - piec do gotowania
kuczer - woźnica
kufajka - gruba kurtka
kugle - bombki na choinkę
kulaska - laska
kupidło - pieniądze
kupiliśta - kupikiście
kupujewa - kupujemy
kupywać - kupować
kwarta - litrowy garnek
laćki (laczki) - kapcie
ladung - bicie (lanie)
latosz - latem, tego roku
lauba - altana
leberka - wątrobianka (pasztetowa)
lejba - luźny płaszcz
lelija - lilia
leszka - grządka
leżanka - tapczan
leżć - iść
liść bobkowy - liść laurowy
litkup - miara alkoholu
lomsz - okładzina do pługa
lorbas - duży huligan
lotny - być w czymś biegłym
lycki - lejce (do powożenia koni)
łobzować - przepalować, przeprowadzić w inne miejsce np. krowę
łołówek - ołówek
łońskiego roku - zeszłego roku
łysknąć - spojżeć
machórka - tabaka
majgyfer - chrabąszcz
majstersztyk - coś wykonane idealnie
makierować - symulować, udawać
makutra - misa do wyrabiania ciasta do chleba
maltich - obiad
mankolije - zmyślenia
mantel - płaszcz
mata - macie
mawa - mamy
mejsel - przecinak
mieć dryg - mieć do czegoś predyspozycje, uzdolnienie
młodzie - drożdże
mniech - worek
momka - mąka
monszuster - sztruks
motocykel - motocykl
motur - silnik spalinowy lub elektryczny
móm - mam
musztryk - musztarda
mutra - nakrętka
muzykanci - orkiestra
mycka - czapka
myter - metr
na bork - na kredyt (np. na zeszyt w sklepie)
na zad - do tyłu
namknąć się - przesunąć się
naroł - nasuń się
absztyfikant - kawaler
aceni - waćpani
alasz - denaturat
ancug - ubranie
antaba - klamka
antlager - pomocnik
apem - otwarte
aprychtówka - wyrówniarka
arbajt - praca
arendarz - dzierżawca
auf - na lewo
baczyć - pilnować
badejki - kąpielówki
badować - kompać się
badownia - kąpielisko
badówki - kąpielówki
badziewie - patałajstwo
bajtle - dzieci
balia - wanna
bałda - fałda
bałek - belka, drążek
bana - dworzec kolejowy
banoza - stacja kolejowa
bantżaga - piła taśmowa
baraka - remiza strażacka
barchan - flanela
bazwierz - fryzjer
benderka - snopowiązałka
bigiel - wieszak
biksa - puszka
biljet - bilet kolejowy
bindfode - sznurek (dratwa)
biszung - stromy nasyp przy torach kolejowych
blat - płyta wierzchnia stołu
blutka - salceson
bogać tam - zwątpienie
bolec - śruba
bombony - cukierki
brantmur - fundament
brechsztanga - tom
brejtka - prymitywna młocarnia
brółttasza - chlebak
bryftryger - listonosz
bryle - okulary
brymza - hamulec
bubu - zimno
bugaj - placek ziemniaczany
burka - kurtka
bylem - byliśmy
cacka - sitko do mleka
carga - element drewniany do okna
cejtung - gazeta
centerfuga - urządzenie do oddzielania śmietany z mleka
chałat - długi płaszcz noszony przez żydów
chały - ciuchy
chechłać - prać
chiba niesposób - niemożliwe
chichuł - wiatr
chochla - nalewka
choćta - chodźcie
chofnal - gwóźdż kowalski do podkowy
chować - hodować
chrępel - kręgosłup
chryja - awantura
chrystek - okrągły piecyk
cięgiem - ciągle (bez przerwy)
cigęć - cień
citon - kot
cug - pociąg
cyferblat - tarcza zegara
cyngiel - język spustowy
cypek - dziobek od czajnika
ćmuchać - jeść
data - dacie
daufmaszyna - maszyna parowa do prac polowych np.do młócenia
dawa - damy
deka - koc
dekel - przykrywka
deleja - plotkara
deska - kurtka
dinks - pokrętło
do dom - do domu
dom - damy
donder - osoba wiecznie niezadowolona
durch - stale
drabka - drabina
drapaka - miotła do zmiatania
draszować - jeść
drauba - korba do wierteł
drejfus - potrójne metalowe kopyto do naprawy butów
drejować - toczyć
drekslarka - tokarka do drewna
dreszmaszyna - maszyna do młucenia zboża(młockarnia)
drewutnia - pomieszczenie do drzewa
drwionki - drzwi
drybus - drewniany pojemnik na wodę
dubelt - podwójny
durch - wciąż
durszlak - sito (cedzak)
dycht - do końca
dychtownie - szykownie, elegancko
dzie - gdzie
dziewki - dziewczyny
dźwierze - drzwi
ejwoj - tutaj
eno - tylko
fach - zawód
facjatka - balkon (wnęka )
fajerki - kręgi od pieca
fajftabak - tabaka do fajki
falatry - placki smażone na piecu
fanga - cios
faryna - cukier
fatko - szybko
fefernuski - cukierki
fejn - ładnie
feksować - cwaniakować wymądrzac się
ferkarta - bilet kolejowy
fertig - gotowe
>fertykuł - szafka
ferzinkiel - poszerzenie otworu na zewnątrz
fierana - firana
flama - płomień
flaszka - butelka
fliza - płyta chodnikowa
fojerkasa - ubezpieczalnia od ognia
folgować - zwalniać opóźniać
folguma - koło z oponą
forcier - szpikulec
frisztyk - śniadanie
fucht - dojście powietrza (przewiew)
fuchtel - wialnia do zboża
fuciek - błąd
funt - 0,5 kg
funtsztyk - odważnik
furmanka - powóz konny
furziść - z drogi (zrobić przejście)
fusbank - niski stołeczek (krzesło)
futer - jedzenie (pasza)
futrować - karmić, żywić (zwierzęta)
fyjderkasta - piórnik
fyrtel - wyznaczony (ograniczony) rejon
gacie - kalesony
gafle - widły do ziemniaków
galant - duży
galańcie - dużo
gałgan - rozrabiaka, urwis
gancegal - obojętnie
gancpomada - obojętnie
ganek - weranda
gardina - firana
gater - trak do cięcia drewna
gazlampa - lampa gazowa
gazmaska - maska gazowa
gipsdeka - sufit
gira - noga
giskan - konewka
glanc - połysk
glanc - polewa, lukier np.na pączku
glaska - szklanka (filiżanka)
glaspapier - papier ścierny
gleszyć - wróżyć, przewidywać
glónek - kromka chleba
góra - strych (poddasze)
graca - motyka
graczka - haczka
grapa - duży garnek
grapka - mały garnek
gryf - uchwyt
gryfel - rysik służył do pisania na tabliczkach
grymka - czapka
gryz - kasza manna
gutalina - pasta do butów
haferfloki - płatki owsiane, zacierki
hantlager - pomocnik murarski
haśtyś - gwałtownie
hyklowanie - szydełkowanie
ino - tylko
iść na szaber - iść coś ukraść
izba - pokój
je - jest
jenaczy - inaczej
jermark - jarmark
ji - jej
jizusgrejter - lizus, obłudny człowiek
jo - tak
kabel - przewód elektryczny
kacenjamer - kocia muzyka
kachle - elementy pieca kaflowego (kafle)
kajet - zeszyt
kalk - wapno
kamasze - buty
kanka (kana) - pojemnik (bańka) na mleko
kant - krawędż
kapkę - odrobinę (troszeczkę)
kapkie - trochę
kara - taczka
kartke - kartkę
kartong - karton
kastka - skrzynka
kastrolka - garnek
katana - burka, wdzianko,(kurtka)
kerat - pług z jedną skibą
kereja - sutanna, długa suknia
kesel - kocioł
keta - łańcuch
ketenszpaner - naciąg łańcucha przy rowerze
kfampa - gęsta zupa
kiecka - suknia
kiele - obok, przy
kierówka - halka
kietować (ryglować) - zamykać drzwi na klucz
kindersztuba - pokój dziecinny
kipka - taca do pieniędzy
kisać - rosnąć (np. ciasto)
kisiok - źrebak
kiżenka - maselnica przyrząd do robienia masła
klaftry - miara objętości torfu
kli - gorąco
klumpy - buty z drewnianymi spodami
kłaki - włosy
knap - w sam raz, akurat
knowie - pęk kłosów,(mniej niż snopek)
knybel - kij
knyf - zdolność do czegoś
koder - ścierka
koderbal - potańcówka (bal)
koło - rower
komora - spiżarnia
konzulka - nocny stolik
kopal - pas wojskowy
kopońka - misa do wyrabiania ciasta na chleb
kormony - ubrania
korzystom - korzystam
kosior - przyrząd do mieszania węgla w piecu
kosztur - hak do mieszania w palenisku
koza - piecyk na węgiel okrągły (1 otwór)
kragel - sprężynarka do spulchniania gleby
kranc - koło zębate
krapa - motyka
krejeżaga - piła tarczowa
kręfy - padaczka
krojcchaka - kilof
kropaki - buty z cholewami
kropaki - długie buty
kruż - doniczka
krypa - koryto dla krów
krypel - chory człowiek
krystek - piecyk żeliwny na węgiel (prostokątny) 2 otwory
krysztrymfe - podkolanówki
kryzel - bąk
kryzowaty - czlowiek z kręconymi włosami
kse - na prawo
ksiunc - ksiądz
kubaba - ziele angielskie
kubeł - wiadro
kuch - ciasto drożdżowe
kucher - kucharka
kuchnia - piec do gotowania
kuczer - woźnica
kufajka - gruba kurtka
kugle - bombki na choinkę
kulaska - laska
kupidło - pieniądze
kupiliśta - kupikiście
kupujewa - kupujemy
kupywać - kupować
kwarta - litrowy garnek
laćki (laczki) - kapcie
ladung - bicie (lanie)
latosz - latem, tego roku
lauba - altana
leberka - wątrobianka (pasztetowa)
lejba - luźny płaszcz
lelija - lilia
leszka - grządka
leżanka - tapczan
leżć - iść
liść bobkowy - liść laurowy
litkup - miara alkoholu
lomsz - okładzina do pługa
lorbas - duży huligan
lotny - być w czymś biegłym
lycki - lejce (do powożenia koni)
łobzować - przepalować, przeprowadzić w inne miejsce np. krowę
łołówek - ołówek
łońskiego roku - zeszłego roku
łysknąć - spojżeć
machórka - tabaka
majgyfer - chrabąszcz
majstersztyk - coś wykonane idealnie
makierować - symulować, udawać
makutra - misa do wyrabiania ciasta do chleba
maltich - obiad
mankolije - zmyślenia
mantel - płaszcz
mata - macie
mawa - mamy
mejsel - przecinak
mieć dryg - mieć do czegoś predyspozycje, uzdolnienie
młodzie - drożdże
mniech - worek
momka - mąka
monszuster - sztruks
motocykel - motocykl
motur - silnik spalinowy lub elektryczny
móm - mam
musztryk - musztarda
mutra - nakrętka
muzykanci - orkiestra
mycka - czapka
myter - metr
na bork - na kredyt (np. na zeszyt w sklepie)
na zad - do tyłu
namknąć się - przesunąć się
naroł - nasuń się